Küçük Hücreli Olmayan Akciğer Kanseri

Akciğer kanseri, akciğer hücrelerinin anormalleşmesi ile oluşur ve kontrol dışı büyümeye başlar. Kanser hücreleri sayıları arttıkça bir tümör oluştururlar ve vücudun diğer bölümlerine yayılırlar.

Akciğer kanserinin 2 temel türü bulunur;

• Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri. Akciğer kanserlerinin %80 ila 85’ini oluşturur.
• Küçük hücreli akciğer kanseri. Akciğer kanserlerinin %10 ila 15’ini oluşturur.

Bu iki türün tedavi şekilleri oldukça farklıdır.

Akciğerdeki farklı hücre tiplerinde başlıyor olmasına bağlı olarak, küçük hücreli olmayan akciğer kanserinin alt grupları bulunur. Ancak bu alt gruplar, tedavi yöntemleri ve hastalığın ilerleyişinin genellikle benzer olması nedeniyle hep birlikte küçük hücreli olmayan akciğer kanseri olarak adlandırılırlar.

Küçük hücreli olmayan akciğer kanserinin üç ana türü bulunur:

1. Akciğer kanserlerinin %40’ını oluşturur. Bu kanser mukus salgılayan hücrelerin erken formlarında başlar. Akciğer kanserinin bu formu esas olarak eskiden veya hali hazırda sigara kullanan bireylerde görülür ancak sigara içmeyenlerde de akciğer kanserinin en sık görülen formudur. Kadınlarda erkeklere göre daha yaygındır ve genç insanlarda görülme olasılığı diğer akciğer kanserlerinden daha fazladır.

Adenokarsinom genellikle akciğerin dış bölümlerinde görülür. Diğer akciğer kanserlerine göre daha yavaş büyüme eğiliminde olmasına ve yayılmadan teşhis edilmesi daha olası olmasına rağmen bu durum hastadan hastaya değişiklik gösterir.

2. Skuamoz hücreli karsinom. Akciğer kanserlerinin %25 ila 30’unu oluşturur. Akciğerlerde hava yollarının içini örten yassı hücreler olan skuamoz hücrelerin erken formlarında gelişir. Genellikle sigara kullanımı ile ilişkilidir ve akciğerlerin ana hava yoluna (bronş) yakın, merkezi kısımlarında bulunma eğilimindedir.
3. Büyük hücreli karsinom. Akciğer kanserlerinin %10 ila 15’ini oluşturur. Akciğerlerin herhangi bir bölümünde oluşabilir. Hızlı büyüme ve yayılma eğilimindedir, bu tedavisini güç kılar. Büyük hücreli karsinomların bir alt türü olan büyük hücreli nöroendokrin karsinom, küçük hücreli akciğer kanserine benzer, hızlı büyüyen bir kanserdir.

SEMPTOMLAR

• Kalıcı öksürük
• Yorgunluk
• Göğüs ağrısı
• İstemsiz ve açıklanamayan kilo kaybı
• Solunum sorunları
• Eklem veya kemik ağrıları
• Zayıflık
• Öksürükte kan varlığı

SEBEPLER

Tütün kullanımı akciğer kanseri için önde gelen sebeptir. Akciğer kanserine bağlı ölümlerin %80’inden sigara kullanımı veya pasif içicilik sorumludur. Hava kirliliği, asbest maruziyeti, diğer kimyasallar gibi birçok faktör de kanser gelişimi için risk artışı oluşturur.

Bilim insanları, bazı risk faktörlerinin akciğer hücrelerinde DNA değişikliklerine sebep olabileceğini biliyorlar. Bu değişiklikler anormal hücre büyümelerine ve bazen de kansere sebep olabilir. DNA, hücre fonksiyonlarımızı kontrol eden genlerden oluşan kimyasaldır. Genellikle ebeveynlerimize benzeriz çünkü onlar DNA’mızın kaynağıdır. Ancak DNA, bazı kanser türleri de dahil olmak üzere belirli hastalıklara yakalanma riskimizi etkileyebilir.

Bazı genler hücrelerin büyüme, yeni hücreler oluşturma amacı ile bölünme ve ölüm süreçlerini kontrole yardımcı olur:

• Hücrelerin büyüme, bölünme ve hayatta kalmasına yardımcı genlerdir.
• Tümör baskılayıcı genler. Hücre bölünmesini kontrol altında tutan ve hücrelerin doğru zamanda ölümüne imkan veren genlerdir.

Kanserler onkogenlerin çalışması ve tümör baskılayıcı genlerin durdurulmasına sebep olan DNA değişiklikleri ile oluşabilir.

RİSK FAKTÖRLERİ

Risk faktörleri, bir hastalığa yakalanma ihtimalini etkileyen durumlardır. Farklı kanser türleri farklı risk faktörlerine sahiptir. Sigara kullanımı gibi bazı risk faktörleri değiştirilebilirken, aile öyküsü veya hasta yaşı gibi bazı faktörler değiştirilemez.

Akciğer kanseri riskini artırabilecek bir dizi faktör vardır. Sigara kullanımı veya pasif içicilik hastalık için birincil risk faktörüdür. Asbest ve diğer boya veya kimyasallara maruz kalmak da risk oluşturabilir.

Hava kirliliği, kişisel veya ailede akciğer kanseri geçmişi bulunması, önceden radyasyon terapisi almış olmak da risk faktörlerindendir.

KORUNMA

Tamamen önlenemese dahi, hastalığı geliştirme riskini azaltacak adımlar mevcuttur. Eğer sigara kullanıyorsanız, bırakmalısınız. Sigarayı bırakmanıza yardımcı olacak destekler için doktorunuza danışın. Hastalık riskini artıran kimyasallara maruziyetinizi sınırlandırın ya da uzaklaşın. Meyve ve sebze ağırlıklı, sağlıklı bir diyet programı sürdürmek de kanser riskini azaltmaya yardımcı olabilir.